Flexo or Digital?
ตอนที่ 1 ภาวะตลาดปัจจุบัน บจก.หาญเอ็นฯ
เทคโนโลยีและสถานะการแข่งขัน
ตลาดสำหรับลาเบลสติกเกอร์ชนิดกาวในตัวยังค่อนข้างใหม่ เทคโนโลยีการผลิตและเนื้อวัสดุเพิ่งพัฒนาเมื่อช่วงกลางศตวรรษที่ 20 นี้เอง ตั้งแต่เริ่มแรกจนกระทั่งปัจจุบันก็ยังใช้เครื่องพิมพ์ Narrow Web ขนาดหน้ากว้าง 330-430 มม. ถึงว่าเทคนิคการพิมพ์ได้เปลี่ยนจาก Rotary Letterpress ไปเป็น Flexo หรือ Offset ที่เพิ่มการพิมพ์ Screen และ Gravure Print Unit สำหรับการพิมพ์งานพิเศษ หรืองานหลังพิมพ์แบบพิเศษด้วยเทคโนโลยีหมึก UV และ Computer-to-Plate (CtP) ประกอบกับคุณภาพของหมึก และ ลูกกลิ้ง Anilox ที่พัฒนาดีขึ้น ทำให้การพิมพ์ Flexo ซึ่งเคยมีข้อด้อยในเรื่องคุณภาพงานพิมพ์ สามารถทำได้ดีกว่าการพิมพ์แบบ Letterpress และมีคุณภาพใกล้เคียงกับ Offset ได้ ในวันนี้หากนับตามจำนวนของเครื่อง รวมถึงเครื่องอีกจำนวนหนึ่งที่ติดตั้งเพิ่มอุปกรณ์การพิมพ์ Screen และการพิมพ์ Hot Foil หรือ Cold Foil การเคลือบผิว หรือเคลือบเงาในตัว UV-Flexo ซึ่งเป็นเทคโนโลยีอนาล็อกครองตลาด Narrow Web สำหรับการพิมพ์ลาเบลสติคเกอร์
ดิจิทัลเทคโนโลยีสำหรับการพิมพ์สีถูกนำมาใช้กว้างขวางในศตวรรษที่ 21 นี้เอง ถึงแม้ว่าการพิมพ์แบบ Inkjet จะมีใช้มาก่อนหน้าหลายปีก็ตาม ในอุตสาหกรรมการพิมพ์ลาเบลใช้งานอยู่เพียง 2 ประเภทคือ Toner(Dry & Liquid) และ Inkjet ซึ่งจะมีข้อดีและข้อด้อยที่เปรียบเทียบกันได้ ซึ่งเทคโนโลยีทั้ง 3 ประเภทนี้มีติดตั้งใช้งานเป็นจำนวนมากทั่วโลก ในขณะที่เทคโนโลยี Toner เป็นได้เพียง Digital Print Station (จะมีหรือไม่มี Inline Finishing ก็ได้) ทางฝั่งของ Inkjet ก็ได้ก้าวล้ำไป และได้เริ่มเห็น Flexo/Inkjet Hybrid เข้าสู่ตลาด ซึ่งมีขีดความสามารถที่หลากหลายคล้ายกับเครื่องที่กล่าวก่อนหน้านี้ นอกจากนี้เครื่อง Inkjet Press รุ่นหลังๆ ก็ถูกนำไปติดตั้งกับเครื่อง Offline และ Inline Finishing และจำหน่ายในแบรนด์นั้น ๆ เพื่อผลิตงานพิมพ์แบบ Single Pass Production
สิ่งหนึ่งที่การพิมพ์ด้วยเทคโนโลยีอนาล็อกทำได้ดีกว่ามาตลอด คือความเร็วพิมพ์ โดยทั่วไปเครื่อง Narrow Web รุ่นใหม่ ๆ สามารถพิมพ์ได้เร็วถึง 180 เมตร/นาทีถึงแม้ว่าการใช้งานจริงอาจเร็วเพียงแค่ครึ่งหนึ่งหรือน้อยกว่านั้นก็ตาม
เมื่อเปรียบเทียบกับ Digital Toner Press ซึ่งจะอยู่ที่ 30 เมตร/นาที และ Digital Inkjet จะอยู่ที่ 50-75 เมตร/นาที ซึ่งจะใกล้ความเร็วของ Flexo Press มากกว่า แต่ทว่าความเร็วพิมพ์เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้น เวลารวมของขบวนการผลิตคือหัวใจที่จะส่งผลต่อการทำกำไร ดูข้อมูล (Fig. 1) ซึ่งแสดงการเปรียบเทียบกิจกรรมต่าง ๆ ในขบวนการผลิตงานพิมพ์เดียวกันโดยเทคโนโลยี 3 ประเภทที่ต่างกัน เห็นได้ว่าระยะเวลาพิมพ์งานเป็นสัดส่วนเวลาหลักโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับ Toner แต่สำหรับดิจิทัลเทคโนโลยีแล้ว กิจกรรมที่ไม่ใช่การพิมพ์งานใช้เวลาน้อยกว่า และต้องนำค่าใช้จ่ายต่าง ๆ มารวมและวิเคราะห์ด้วยเช่น วัสดุลาเบล หมึก เพลทพิมพ์ เวลาเตรียมเครื่องสำหรับพิมพ์งานใหม่และค่าวัสดุสิ้นเปลืองอื่น ๆ (Fig. 2) จากกราฟจะพบว่าต้นทุนเวลาที่ใช้ผลิตงานพิมพ์ระหว่าง Inkjet & Flexo ใกล้เคียงกันแต่ว่าด้วยวิธีการที่แตกต่างกัน เช่น Inkjet มีค่าหมึกสูง แต่ก็ไม่มีค่าเพลทพิมพ์ ซึ่งจะเหมาะมากกับงานพิมพ์ปริมาณน้อย ๆ และมีการพิมพ์แบบ Versioning ซึ่งจะพบมากในกลุ่มผลิตภัณฑ์ดูแลส่วนบุคคล หรือสินค้าอื่นที่มีหลาย ๆ SKU สภาวะการผลิตในปัจจุบันมุ่งประเด็นที่ความสามารถที่จะลดเวลาที่เครื่องหยุดได้อย่างไรมากกว่าที่จะเน้นให้พิมพ์งานได้เร็วขึ้น เพราะว่าเวลาเป็นเงินเป็นทอง และเวลาที่เครื่องหยุดผลิตจะกระทบต่อการทำกำไรโดยตรง ความสามารถที่จะพิมพ์งานเสร็จภายใน 20 นาที ไม่สำคัญเท่ากับเวลาที่เสียไประหว่างการหยุดเครื่อง และเริ่มพิมพ์งานได้อีกครั้ง ซึ่งมักจะเสียเวลา 60 นาที หรือมากกว่านั้น
การเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมกับความต้องการของกลุ่มลูกค้าก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่สำคัญ ด้วยหมึก UV คุณภาพสูง ทำให้ลาเบลมีภาพและสีมีชีวิตชีวาขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ทั้งยังทนต่อสภาพแวดล้อมรุนแรงได้ เช่น ทนต่อความชื้น, ทนต่อสารเคมีหรือสภาวะเค็มได้อย่างดีเยี่ยม และไม่ถลอกง่ายด้วยเหตุผลที่กล่าวมานี้หมึก UV-Inkjet จึงเป็นที่นิยมใช้ในงานพิมพ์ลาเบลสติกเกอร์
สำหรับผลิตภัณฑ์ของใช้ตามครัวเรือนต่าง ๆ รวมถึงสินค้าอุตสาหกรรมด้วยเช่นกัน และด้วยคุณภาพหมึกขาวของ Inkjet นั้นเทียบเคียงได้กับการพิมพ์ Screen ขาว หากเทียบกับ Flexo และ Toner หมึกขาวของ Inkjet ก็ยังมีคุณภาพดีกว่า และเปิดโอกาสเข้าสู่ตลาดลาเบลสำหรับผลิตภัณฑ์ดูแลส่วนบุคคล โดยปกติอุตสาหกรรมอาหารจะไม่ค่อยใช้หมึก UV เนื่องจากกังวลกับปัญหาการซึมผ่านของสารเคมี แต่ปัจจุบันการพิมพ์ด้วยหมึก UV รวมไปถึงการเคลือบแลคเกอร์ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดีทั้งยังไม่เกิดปัญหาแต่อย่างใด จากรายงานตามสื่อ แจ้งว่าขบวนการการตรวจรับรองก่อนใช้งาน และขบวนการการผลิต/บรรจุอาหารจะตัดสินได้ว่าสามารถใช้หมึก UV ได้หรือไม่ โดยสรุปหมึก UV สำหรับทั้ง Inkjet หรือ Flexo สามารถใช้ในงานพิมพ์ได้หลากหลายมาก หากแต่ว่าทุกวันนี้เป็นตลาดของงานพิมพ์ปริมาณน้อย ๆ ต่องาน จำนวน SKU ที่มากขึ้นทุกวัน ๆ กำหนดเวลาส่งสินค้าสั้น ๆ แบบ JIT ดังนั้น UV-Inkjet จึงเป็นกุญแจสำคัญในการเพิ่มกำไรได้อย่างงดงาม